donderdag 27 april 2023

Iarael van Dorsten: Wij waren, ik ben weg uit Ruinerwold****

Israel van Dorsten: Wij waren, ik ben weg uit Ruinerwold****

Op de achterflap:

Op zondag 13 oktober 2019 verliet ik de boerderij waar ik jarenlang vastzat en stapte een café in Ruinerwold binnen. Op dat moment maakte ik me definitief los uit de geloofswereld van mijn vader, die mij vijfentwintig jaar lang in zijn macht had.

In
Wij waren, ik ben. Weg uit Ruinerwold beschrijf ik mijn leven. Mijn vaders geloof en overtuigingen waren mijn realiteit: naar school ging ik niet, ik bestond niet eens voor de buitenwereld, en ik had geen vrienden. Er waren alleen de geesten die om ons heen dwaalden en waarmee we praatten. Bidden was onze enige redding, God zat altijd in mijn hoofd.

Dan komen de eerste scheurtjes in mijn geloof, en dat worden er geleidelijk steeds meer. Het internet is de sleutel voor mijn ontwikkeling. Ik zoek een weg naar de vrijheid voorbij schuld, angst, verdriet, onzekerheid. Maar wanneer mijn gedachten eindelijk vrij zijn, voel ik me meer opgesloten dan ooit. Ik wil weg uit de boerderij waar ik samen met mijn familie verborgen voor de buitenwereld leef. Maar wie gaat mij helpen?

– Israel van Dorsten-

Koningsdag, Dodenherdenking, Bevrijdingsdag.

27 april, voorheen 30 april, 4 mei, 5 mei, het zijn de dagen die in mijn geheugen gegrift staan, twee feestdagen en een verdrietige dag.Deze drie dagen horen bij elkaar in Nederland, in mijn Nederland.

Tegenwoordig is 5 mei niet voor iedereen meer een vaste vrije dag en spreken we van “We vieren de vrijheid”.

Maar belangrijk blijft het wel, vrijheid vieren en de vrijheid hebben om de vrijheid te vieren. Dat is en blijft de boodschap van deze drie belangrijke dagen.

Voor Israel van Dorsten begon zijn vrijheid op 13 oktober 2019. Hij was toen 25 jaar, nooit naar school geweest en hij had geen vrienden. Hij bestond niet eens, niet aangegeven bij de Burgerlijke Stand. Er was alleen het geloof en de overtuiging van zijn vader. Zelfs God was er niet om hem te steunen, zo voelt het voor hem. Op die dag waagde hij de sprong, een sprong in het diepe en kon hij gaan leven. Hij werd een mens.

In zijn autobiografische boek beschrijft hij zijn leven in de eerste 25 jaar van zijn leven. Zijn eerste herinneringen zijn vanaf zijn 8e jaar. Samen met zijn broer schreef hij een verhaal over spoken, spoken die hem geborgenheid gaven. Maar de spoken werden geesten in een wereld die niet de zijne was, maar die van zijn vader. Hij vertelt over het gedachtegoed van zijn vader. Hij geeft geen oordeel, maar vertelt hoe zijn leven was.

De schrijfwijze van Van Dorsten is nuchter, de geschreven zinnen kort en krachtig zonder opsmuk. Hij schrijft hoe het was, hoe hij zaken ervaarde en hoe hij er mee omging. Het is onbeschrijflijk voor mij wat een ouder een kind kan aandoen. Maar er is hoop, Israel heeft hem en zijn gedachtegoed overwonnen.

'Wij waren, ik ben weg uit Ruinerwold' lijkt op de documentaire die is gemaakt en die vooral over zijn oudere broers en zus gaat. Israel is stil, zwijgzaam, wel aanwezig maar hoeft niet het middelpunt te zijn. Hij geniet, hij leeft, hij is vrij om te gaan en staan wat hij wil, hij kan studeren. Hij is blij, blij als een kind die de wereld open ziet gaan. Ik wens hem alle succes van de wereld.

En nu wacht ik op een boek over zijn ervaringen in deze jaren twintig, over hoe zijn leven er uitziet en hoe hij nieuwe ervaringen opdoet en eigen maakt.

Van Dorsten laat zien dat een kind, een mens, kan opveren na een moeilijke tijd, hoe kort of hoe lang deze duurde. En eigenlijk is dit de boodschap van Bevrijdingsdag, vier je vrijheid en wees blij.

Auteur: Israel van Dorsten

Titel: Wij waren, ik ben weg uit Ruinerwold

Genre: Non fictie

Uitgeverij: Pluim

Aantal pagina’s: 296

 

Dank Uitgeverij Pluim voor een exemplaar.

 

vrijdag 2 december 2022

Helga Schubert: Judasvrouwen****

Helga Schubert: Judasvrouwen****

Op de achterflap:

Verraad in het Derde Rijk

Hoe kwamen verraders in de Tweede Wereldoorlog tot hun daad? Niet alleen mannen werkten voor de nazi’s, maar ook vrouwen; een gruwelijk maar tegelijk fascinerend inzicht voor Helga Schubert. In Judasvrouwen reconstrueert ze de verhalen van tien vrouwen die verraad hebben gepleegd. Nauwkeurig werkte ze stapels dossiers van rechtbanken door om te doorgronden wat deze vrouwen dreef en hoe de dodelijke relatie tussen verraders en slachtoffers er precies uitzag. Zonder oordeel, haar stijl is koel, maar de ingehouden woede en emotie zijn op elke bladzijde voelbaar.

Helga Schubert (1940) werkte in Oost-Duitsland als psychotherapeut. Na tal van boeken te hebben geschreven, trok ze zich terug uit het publieke leven. Hier kwam in 2020 verandering in toen ze de Ingeborg Bachmann-Preis won voor 'Altijd weer opstaan'.

Thrillers, spannende boeken, al vanaf kleins af aan kon ik er geen genoeg van krijgen. Ik verslond ze. Het oplossen van de puzzel wie vermoordde het slachtoffer, de slachtoffers was fun, is fun. Bovendien zijn deze boeken fictie en ik zag er geen realiteit in, al verandert dat wel met de jaren hoor. Geld, liefde, wraak, hebzucht, seks, leugens en afgunst zijn terugkerende motieven waarom mensen moorden of vermoorden.

Maar wat zijn de motieven van mensen die andere mensen verraden? Zijn die motieven zo anders en waarom denkt men altijd dat verraders mannelijk zijn. Schubert ontkracht in ‘Judasvrouwen’ deze laatste theorie. Ook vrouwen werkten voor de nazi’s. De vrouwen waarover Schubert schrijft zijn geen vrouwen van Joodse afkomst, behoren niet tot het volk der zigeuners of zijn politieke gevangenen geweest of gijzelaars.

Tien van deze vrouwen worden geportretteerd door Schubert. Zij spitte vele dossiers door en ja ook de motieven konden zo uit een thriller komen, met dien verstande dat hier echte mensen het leven lieten. Geld, een onbeantwoorde liefde, jaloezie en een handdruk van de Führer, dat zijn de motieven van deze vrouwen geweest om andere mensen te verraden. Berouw komt na de zonde, ja maar dan wel in de rechtbank. Niet tijdens hun daad, maar wel erna, maar toen was het te laat.

‘Judasvrouwen’ is niet een gemakkelijk boek, maar oorlog is niet gemakkelijk. Verbijsterd las ik hoe vrouwen mensen verraadden, en hun schuld bij anderen wilden neerleggen. Lees het. ‘Judasvrouwen’ raakt je.

 

Auteur: Helga Schubert

Titel: Judasvrouwen

Genre: Non fictie

Uitgeverij: Pluim

Aantal pagina’s: 195

Dank Uitgeverij Pluim voor een exemplaar.

 

 

zaterdag 16 juli 2022

Maarten van der Graaff Onder asfalt*****

Maarten van der Graaf: Onder asfalt*****

Een titel kan je triggeren en kan wat met je doen. Zodra ik de titel Onder asfalt las kwamen er associaties. Ik hoorde het lied Under pressure, ik hoorde de woorden Lights will guide you home. Ik zag een jeugdserie in de vorige eeuw waar het verkeer was vastgelopen en heel Nederland vol stond met voertuigen in soorten en maten. Mensen woonden in hun voertuigen. Daarna kwam het boek en zag ik de wegen op de cover. En zo las ik de tekst op de achterkant, toen pas. En wederom zag ik beelden. Ik zag asfaltwegen onder en boven elkaar, een wirwar van knooppunten. Ik maakte een vergelijking van de jaren 1999 en 2068, de twee jaren waarin het boek zich afspeelt. Hoe ziet onze toekomst er uit?

Het is 1999. Op een zomeravond, rond de klok van tien, verdwijnen alle snelwegen. Modderige vlaktes blijven achter en er duiken schimmige figuren op die zichzelf de engelen noemen. Alina en Sinem, Shirley en Julian, Lennard en Simon, Raziël en Jeremiël: allemaal doorkruisen ze deze nieuwe wereld, op zoek naar antwoorden.

Het is 2068. Ira woont in Dierenriem, een wijk in de Buitenste Randstad. Ze wantrouwt het gelijkmatige leven daar al langer, maar door de mysterieuze aandoening van haar moeder en de vondst van een bak vol oude systeemkaarten, lijkt niets meer te kloppen. Deze gebeurtenissen lokken haar steeds maar weer naar de snelweg, waar ze zich overgeeft aan het onbekende.

Vanaf de eerste bladzijde werd ik het bijzondere verhaal ingetrokken. Van der Graaff heeft een geweldig prachtige dystopische roman geschreven. Zijn proza is van een ongekende schoonheid, zijn woorden en zinnen treffen doel. Niet omdat hij lange volzinnen gebruikt. Nee, juist zijn korte zinnen vertellen het verhaal van verschillende personages. Kort, krachtig, doeltreffend. Van der Graaff geeft een invulling aan gewone woorden. En de woorden die hij gebruikt laten je een beeld zien, een beeld dat niet altijd prettig is, integendeel, de toekomst is huiveringwekkend en komt steeds dichterbij. 

Dank Uitgeverij Pluim voor een exemplaar.