Adriaan van Dis: Ik kom terug*****

Adriaan van Dis: Ik kom terug*****

NAW niet belangrijk

                                                    Den Haag, 30 november 2015

De heer A. van Dis

P/a Uitgeverij Augustus

Amsterdam-Antwerpen

Geachte Heer Van Dis ,

Voor een Perfecte dag voor literatuur op Notjustanybook.nl las ik het geschreven portret over Uw moeder, meneer Van Dis. Door uw prachtig geschreven roman dacht ik terug aan mijn ouders, Wiebren en Toos Veltman-Schouten, de liefste ouders van de wereld die ik nog dagelijks mis. Ik schrijf deze brief als een ode aan hen.  

Ik besefte namelijk dat ik heel weinig weet van en over de jeugd van mijn ouders. Hun verhalen die ze zo nu en vertelden wilde ik niet echt horen als kind, pas veel later besefte ik dat dat een gemis is. De doos met foto’s is tijdens een verhuizing kwijt geraakt, en daar baal ik nu nog wel van. Want die foto’s van vroeger gaven een schat aan informatie.  Maar wat weet ik dan wel over de jeugdjaren van mijn ouders? En wat heb ik van ze geërfd of overgenomen? Uiterlijk en innerlijk lijk ik op mijn vader, dacht ik altijd, een echte Groenendal (mijn vader was sprekend zijn moeder). Maar door er over na te denken heb ik van mijn moeder toch meer mee gekregen dan ik dacht.

Mijn moeder hield van toneelspelen (nee ik niet), ze speelde vaak de kokkin of dienstbode in het amateurgezelschap. Ze was ook een geweldig kokkin al vond zij dat normaal. Haar moeder, mijn oma, was een Duits meisje dat als dienstmeisje ging werken in Noord-Holland en daar mijn opa ontmoette. Haar kookkunst was geweldig vertelde mijn moeder en zij hielp haar vaak. Mijn opa was veel ouder dan zijn vrouw. De band met haar vader was niet innig, hij maakte onderscheid tussen zijn kinderen. De twee oudste kinderen waren zijn trots, de anderen maar bijzaak. Haar moeder probeerde dat vaak goed te maken en gaf haar aandacht aan alle kinderen. Mijn moeder maakte geen onderscheid, elk kind en kleinkind is kostbaar. Als leerkracht en als mens heb ik dat van haar overgenomen.

Als jong meisje moest mijn moeder al hard werken, vanaf haar zevende jaar moest ze ’s ochtends voor ze naar school ging de winkel dweilen, op haar knieën. En na schooltijd meehelpen in de groentewinkel of in het huishouden. Dat haar rug versleten was toen ze pas 55 jaar was is dus niet zo raar. Haar moeder overleed toen ze 17 jaar was, ze moest zorgen voor haar vader, en haar broers. Ze leerde op jonge leeftijd voor een gezin zorgen, het huis schoon te houden, koken, verstellen en naaien en met geld omgaan. Ze maakte van een huis een thuis voor iedereen, en ze maakte een feestje van alle feestdagen. Sinterklaas werd uitgebreid gevierd, ze schreef de mooiste gedichten en was al weken ervoor bezig met cadeautjes (breien, naaien). Lezen was haar allergrootste hobby en op 1 kind na lezen wij allemaal heel graag, ook mijn vader kreeg ze aan het lezen.

Als bakkersknechtje werd mijn vader op zijn 12^e aan wal gezet (mijn opa was turfschipper) Hij zorgde al jong voor zijn moeder die MS had, hij ging met haar wandelen op zijn vrije dag en op zondag ging hij met haar naar de kerk. Zorgzaam en grenzeloze liefde zijn zijn karaktereigenschappen. Als 19jarige jongen moest hij in dienst, omdat zijn oudere broer astma had. Op het moment dat hij zou afzwaaien kwam de mobilisatie en bleef hij in dienst. Ik weet niet zoveel over zijn jeugd en jonge jaren. Maar een aantal belangrijke momenten in zijn leven heb ik meegemaakt doordat hij allerlei flashbacks had in de laatste weken van zijn leven. De laatste jaren had hij Alzheimer en al wist hij niets meer van het heden en de laatste vijftig jaar, zijn geheugen ging letterlijk steeds verder achteruit, zijn eigen geschiedenis in en vertelde daarover.

Mijn ouders stonden altijd klaar voor anderen, nee zeggen konden ze heel moeilijk, ik kan dat ook niet. En ook ik geef liever dan dat ik ontvang. Ze waren bescheiden en vonden alles gewoon wat ze deden. Ik zou ze nog graag eens willen spreken en zeggen dat ik van ze houd en blij ben met alles wat ze voor mij hebben gedaan. Nu ik ouder ben en word mis ik ze steeds meer. Lieve papa en mama, ik houd van jullie. 

Geachte meneer Van Dis, dank u wel dat uw roman mij aan het denken zetten, het is het eerste boek dat  mij ontroerde en zo sterk deed terug denken aan mijn ouders. En hoezeer ik hen mis. Ik ben persoonlijk zeer geraakt en herkende veel van uw verhalen en tijdgeest.

Met vriendelijke groeten,

Charlotte

P.S. Lees  op http://www.notjustanybook.nl/2015/10/ik-kom-terug-adriaan-van-dis/ wat mijn medebloggers schrijven over 'Ik kom terug'.