Anne-Gine Goemans: Honolulu King****
Oorlog is verschrikkelijk. Oorlog is wreed, onmenselijk en
het is en blijft een verdrietig onderwerp. Over wie het ook gaat, the good of
the bad guy, het blijft triest. Oorlog is ook waar 'Honolulu King' over gaat, de
Tweede Wereldoorlog, over Indonesië en Japan, de oorlog in het Verre Oosten. In
2015 was het 70 jaar geleden dat de Tweede Oorlog eindigde, was het in Europa
al in mei, in het Verre Oosten duurde het tot augustus voordat de Japanners
capituleerden, door de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki.
Het zijn twee feiten die in geschiedenislessen werden verteld
en geleerd, naast nog een aantal andere feiten. 25 februari 1941 was de
Februaristaking in Amsterdam en afgelopen week was dat al weer 75 jaar geleden.
Deze werd bruut neergeslagen, het monument De Dokwerker herinnert er aan. Maar
in de geschiedenislessen die ik kreeg werd er nooit zoveel verteld over de
oorlog in het Verre Oosten, alles stond in het teken van de Duitsers die delen
van Europa bezetten en de tijd voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.
De vergeten oorlog wordt de oorlog in het Verre Oosten ook
wel genoemd, de mensen die terug keerden of naar Nederland kwamen werden als
het ware de mond gesnoerd. Hoezo hebben zij het daar zwaar gehad, het was hier
ook geen pretje hoor. Net als de mensen die uit de concentratiekampen terug
kwamen werd er niet of weinig over gepraat. Nederland moest herbouwd worden, zo
snel mogelijk en het gewone leven weer een aanvang krijgen. Er werd ook door de
mensen hier in Nederland weinig over gezegd. Maar ervaringen daar of hier poets
je niet zo maar weg, je bent getekend, lichamelijk en/of geestelijk. En praten
er over dat deed je wel met metgezellen, zij hadden hetzelfde meegemaakt als
jij.
In het boek ‘Honolulu King’ door Ine Goemans staat deze
oorlog in het Verre Oosten centraal. Samen over hun ervaringen praten doen
eigenaar Hardy Hardy van Toko Hardy en zijn klanten. Zij komen uit
Nederlands-Indië. Hardy neemt op cassettebandjes de herinneringen aan de
oorlogstijd, de Japanse bezetting en de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië
op. Met twee vrienden luistert hij naar de cassettebandjes. Kleindochter Synne
studeert geschiedenis en werkt bij hem in de toko. Regelmatig neemt ze een paar
cassettebandjes mee om ze te beluisteren.
Hardy is de oprichter van de muziekband Honolulu King, die vroeger
furore maakte. Hij droomt er van om nog een keer als band te schitteren.
‘Honolulu King’ is een boek over verleden en heden en
gebaseerd op de herinneringen van een Indische man. Goemans maakt er een
prachtig, emotioneel en hier en daar spannend verhaal van. Het is een verhaal
van recht en onrecht, schuld en boete, haat en liefde, oorlog en vrede. Hardy
haat de Jappen, maar als er tegenover hem een Japans eethuis wordt geopend en
een oude Japanse dame hem vertelt over oorlog, atoombom en levenslang leed gaat
hij toch nadenken. Zijn liefde voor zijn vrouw Christine die dementerend is, is
net als zijn liefde voor dochter en kleindochter ontroerend.
Het boek leest niet altijd even gemakkelijk, je concentratie
is vereist, maar ook de beschrijvingen over de oorlog vielen zwaar op mijn
maag. Na de Tweede Wereldoorlog werd gezegd “Nooit meer oorlog”. Maar wat heeft
men er van geleerd? Niets zeg ik, overal in de wereld zijn brandhaarden, is er
een oorlog aan de gang, en worden mensen vermoord om wat ze denken of zeggen of
zomaar. Onschuldige mensen worden opgesloten en mishandeld. Er is geen
onderscheid meer in leger of burgerij. Steden worden gebombardeerd, de
bevolking wordt uitgehongerd en erfgoed gaat verloren.
Oorlog kent geen winnaars, alleen verliezers. Ook in ons
land heerst oorlog. Niet in de zin van bombardementen, gevechten of
uithongeren. Nee, hier gaat het over opvang van mensen die gevlucht zijn uit of
voor een oorlog, ouders die hun kinderen willen beschermen en hen een beter
leven willen geven. Jonge en oude mensen ondernemen een tocht vol
verschrikkingen om in vrede te leven. In ons land protesteert men tegen de
opvang en er gebeuren nare, verschrikkelijke dingen. En alles wat ik over de
tijd van voor de Tweede Wereldoorlog
leerde, lijkt zich te herhalen. Haat zaaien, ongewenst zijn, terug sturen van
vluchtelingen, demonstraties, protesten, en angst voor andere mensen en
culturen. Dat is wat het boek ‘Honolulu King’ met mij doet. Oorlog is
verschrikkelijk. En we hebben nog steeds boeken nodig om ons te vertellen hoe
gruwelijk, hoe erg een oorlog is, omdat het besef er ooit eens moet komen dat in vrede leven het allerhoogste goed is.
Voor Een perfecte dag voor literatuur van Not Just Any Book las ik Honolulu king door Anne-Gine Goemans.
Lees ook wat mijn medebloggers over dit boek schrijven.
http://www.notjustanybook.nl/2015/12/honolulu-king-anne-gine-goemans/
Dank u wel Uitgeverij Ambo-Anthos voor het beschikbaar stellen van het boek.
Dank u wel Uitgeverij Ambo-Anthos voor het beschikbaar stellen van het boek.
1 opmerking:
Mooi verwoord, Charlotte. Heftig boek qua inhoud. En ik vind dat de schrijfster het knap heeft vormgegeven, dat het toch goed leesbaar blijft.
Een reactie posten